Verlijming van spiegels: tips voor een glansrijk resultaat
In dit artikel wordt uitgegaan van spiegels die vervaardigd zijn volgens de DIN EN 1036-2. Voor andere spiegels, zoals veiligheids- en kunststofspiegels en spiegels met spiegelverwarming, adviseren wij om altijd de lijm- en spiegelleverancier te raadplegen.
Opbouw en kwetsbaarheid van spiegels
Spiegels zijn gemaakt van glas, waarbij op de achterzijde een zilverlaag of mogelijk ook een koper- of loodlaag is aangebracht. De zilverlaag en eventuele metaallagen worden afgedekt met een grond- en deklaag (coating) en zijn gevoelig voor de inwerking van vocht en chemische dampen of vloeistoffen. Worden deze lagen aangetast, dan wordt dit zichtbaar door donkere of wazige plekken in de spiegel. De toegepaste coatinglagen aan de achterzijde van de spiegel vormen een barrière, die aantasting van de zilverlagen en eventuele metaallagen zoveel mogelijk moeten tegengaan. Toch kunnen zij niet onder alle omstandigheden 100% bescherming bieden (zie hiervoor ook de plaatsingsvoorschriften van de spiegelfabrikant).
Spiegels vragen om goede lijmkracht met de juiste flexibiliteit
Voor de verlijming van spiegels kunnen alleen lijmproducten gebruikt worden die niet agressief zijn voor de coating- of metaallagen. Van oudsher zijn nog oplosmiddelhoudende spiegellijmen in gebruik, zoals Zwaluw Mirrorfix-SBR. Dit is een montagelijm op basis van SBR-rubber voor het lijmen van spiegels. De lijm verhardt door verdamping van oplosmiddel en vormt zo een sterke, duurzame en vochtbestendige verbinding.
Tegenwoordig wordt meestal gebruik gemaakt van producten die naast een goede lijmkracht ook een zekere mate van flexibiliteit hebben. Hierdoor zijn zij beter in staat trillingen en werkingsverschillen tussen de spiegel en de ondergrond op te vangen. In het Zwaluw assortiment is dit de Zwaluw Mirrorfix MS. Dit is een constructie- en montagelijm met een extreem hoge aanvangshechting op basis van hybride technologie, speciaal voor het verlijmen van spiegels, die onder invloed van de luchtvochtigheid uithardt tot een duurzaam elastisch rubber.
Voorwaarden voor de ondergrond waarop de spiegel verlijmd wordt
Naast de lijm, moet ook de ondergrond waarop de spiegel wordt verlijmd aan bepaalde eisen voldoen. Zo moet deze ondergrond:
- Voldoende vlak zijn, zodat ook de spiegel vlak en zonder spanning kan worden aangebracht. Kleinere oneffenheden kunnen door de lijmlaag worden opgevangen.
- Sterker zijn dan de kracht die door de spiegel/lijmverbinding op de ondergrond wordt uitgeoefend.
- Vrij zijn van stof, vet en vuil.
- Voldoende droog zijn. Bijvoorbeeld nieuw stucwerk moet eerst voldoende drogen, zodat geen vochtophoping achter de spiegel kan plaatsvinden.
Alhoewel onze lijmen over een zeer universeel hechtvermogen beschikken, kunnen er ondergronden zijn waarop geen goede aanhechting wordt verkregen. Vooral op onbekende kunststoffen of coatinglagen is het raadzaam vooraf een hechtingsproef met de lijm uit te voeren.
Aanbrengen van spiegellijmen
Zwaluw Mirrorfix-SBR is alleen toepasbaar voor spiegels tot 6 mm dik. Deze lijm dient 2-zijdig (op de achterzijde van de spiegel en op de ondergrond) volvlak aangebracht te worden met behulp van een lijmkam (3 mm vertanding). Hierna moet de lijmlaag 15 tot 20 minuten open blijven liggen, waardoor een deel van het oplosmiddel kan verdampen. Vervolgens kun je de lijmverbinding sluiten door de spiegel goed tegen de ondergrond aan te drukken. Plaats de spiegel meteen in de juiste positie, want verschuiven is niet meer mogelijk. Afhankelijk van het gewicht van de spiegel kan het nodig zijn om de spiegel gedurende een aantal uren te ondersteunen. Werk niet met lijmdotten of lijmrillen, omdat hierdoor vlekvorming kan ontstaan. Bovendien resulteren dotten in een sterke vertraging van de sterkteontwikkeling van de lijmverbinding.
Zwaluw Mirrorfix-MS kan met behulp van de bijgeleverde V-naadtuit in verticale rillen worden aangebracht. Houd hierbij een onderlinge afstand van de rillen aan van ca. 10 cm. Druk vervolgens binnen 5 minuten de spiegel zo tegen de ondergrond aan dat er minimaal 2-3 mm afstand tussen spiegel en ondergrond blijft. Positioneren van de spiegel is hierbij nog mogelijk. Door de vaste ruimte van 2-3 mm tussen spiegel en ondergrond blijft een zekere ventilatie achter de spiegel mogelijk. Dit is noodzakelijk in vochtige ruimten, om te voorkomen dat vochtophoping en daardoor aantasting van de zilverlaag plaatsvindt. De lijmlaag van 2-3 mm kan eventuele trillingen of werking tussen de spiegel en de ondergrond opnemen. Afhankelijk van het gewicht van de spiegel kan het nodig zijn om de spiegel gedurende een aantal uren te ondersteunen. Tijdens het uitharden van de lijm (doorhardingssnelheid: ca. 2 mm/24 uur) wordt de sterkte van de lijmverbinding opgebouwd. De uiteindelijke sterkte wordt na volledige doorharding bereikt en kan 5 tot 7 dagen duren.
Respecteer de doorhardingstijd van de spiegellijm
Indien je de aansluiting van de spiegel op de ondergrond rondom wilt afdichten om bijvoorbeeld vochttoetreding achter de spiegel te voorkomen, dan kan dit het best gebeuren nádat de spiegellijm is uitgehard (na ca. 1 á 2 weken). Ga je in een te vroeg stadium aan de slag, dan bestaat het risico dat onvoldoende vocht de lijm kan bereiken en de doorharding wordt vertraagd.